Skrzynie biegów
Skrzynia biegów to mechanizm, który zmienia przełożenia, aby efektywnie przekazać moc wytworzoną przez silnik do napędu pojazdu lub maszyny roboczej. Przełożeniem nazywa się stosunek prędkości obrotowej na wale wyjściowym, do prędkości obrotowej na wale wejściowym. Zmiana przełożenia jest wprost proporcjonalna do zmiany przekazywanego momentu obrotowego. Skrzynia biegów łączona jest z silnikiem za pomocą sprzęgła. Biegiem w skrzyni biegów nazywa się realizowanie konkretnego przełożenia.
W pojazdach stosuje się kilka rodzajów skrzyń biegów:
Manualne skrzynie biegów
Są to popularne skrzynie biegów z ręczną dźwignią zmiany przełożenia (biegu). Zmianę przełożeń realizuje się poprzez zazębienie odpowiednich kół zębatych. Odpowiednie przełożenie, a zatem i drogę przepływu mocy w przekładni, wybiera się poprzez system synchronizowanych sprzęgieł, sterowany drążkiem zmiany biegów przez kierowcę.
Automatyczne skrzynie biegów
Klasyczna automatyczna skrzynia biegów do przeniesienia napędu wykorzystuje konwerter momentu obrotowego czyli sprzęgło hydrokinetyczne. W skład budowy automatycznej skrzyni biegów wchodzą zespoły przełożenia - czyli układy planetarnych przekładni zębatych oraz zespoły sterowania zmianą przełożeń. Do zmiany przełożeń wykorzystywane są układy hydrauliczne. Zmiana przełożenia następuje w sposób automatyczny po wybraniu przez kierowcę biegu D. Skrzynia automatyczna pozwala na bardzo płynną jazdę, optymalizując przełożenie w stosunku do obrotów silnika, a rola zaangażowanie kierowcy ograniczone jest tylko do wyboru kierunku jazdy, ewentualnie do wyboru trybu jazdy. W nowszych typach automatycznych skrzyń biegów za sterowanie pracą odpowiadają układy elektroniczne, a elementami wykonawczymi są elektrozawory w skrzyni biegów. Oprogramowanie automatycznej skrzyni biegów analizuje prędkość pojazdu, prędkość obrotową silnika oraz inne czynniki odpowiadające za poprawną jazdę. Na podstawie tych informacji sterownik skrzyni biegów w optymalnym momencie steruje zmianą przełożenia (biegu).
Bezstopniowe automatyczne skrzynie biegów CVT
Bezstopniowe skrzynie biegów CVT (ang. Continously Variable Transmission) są prostsze konstrukcyjnie oraz tańsze w produkcji w porównaniu do automatycznych skrzyń biegów. Moment obrotowy przenoszony jest ciągle (bez żadnych przerw)pomiędzy dwiema parami kół stożkowych za pomocą stalowego pasa lub łańcucha. Koła zamocowane są na wałkach wejściowym i wyjściowym i w ramach każdej pary zbliżają się do siebie lub oddalają, dzięki temu przełożenie główne zmienia się „płynnie”.
Skrzynie biegów typu DGS
Skrzynia DSG (ang. Direct Shift Gearbox) opracowana przez Volkswagena,to w wielkim skrócie zautomatyzowana skrzynia biegów z dwoma sprzęgłami. W porównaniu do automatycznych skrzyni biegów, skrzynia DSG nie zwiększa zużycia paliwa, a zmiana biegów następuje dużo szybciej. Aby zminimalizować czas zamiany przełożenia zastosowano dwa sprzęgła. Jedno sprzęgło przeznaczone jest dla biegów parzystych, a drugie sprzęgło przeznaczone jest dla biegów nieparzystych. Tak więc w jednej obudowie pracują dwie przekładnie.
Jak widać w pojazdach samochodowych stosowanych jest wiele rodzajów skrzyń biegów. Każda z rodzajów skrzyń biegów ma swoje wady i zalety. Wszystko zależy od predyspozycji kierowcy i zasobności portfela. W Stanach Zjednoczonych Ameryki bardziej popularne są automatyczne skrzynie biegów, w Europie bardziej popularne są samochody z manualną skrzynią biegów, wyjątkiem są samochody klasy premium. Jednak z roku na rok Europejczycy przekonują się do automatycznych skrzyń biegów, które niewątpliwie poprawiają komfort jazdy, być może za sprawą elektroniki. Z roku na rok producenci wprowadzają coraz to nowe rozwiązania lub wprowadzają modyfikację w automatycznych i zautomatyzowanych skrzyniach biegów, które powodują, że jazda z taką skrzynią biegów może być np bardziej komfortowa, ekonomiczna lub dynamiczna. Wiele osób przyzwyczajonych jest do manualnych skrzyń biegów i wybiera samochody z taką skrzynią biegów. Inni obawiają się automatycznych i zautomatyzowanych skrzyń biegów, ze względu na kosztowne naprawy w przypadku awarii. W ASO, niewiele jest dostępnych części zamiennych do naprawy automatycznej skrzyni biegów, z reguły są to uszczelniacze, filtry oleju, uszczelki miski oleju, czasem mogą być dostępne elektrozawory sterujące. W przypadku poważnej awarii automatycznej skrzyń biegów, najczęściej uszkodzona skrzynia biegów wymieniana jest na nową.
Na lokalnych rynkach są jednak firmy, które specjalizują się w naprawach skrzyń biegów zarówno automatycznych jak i manualnych.
W naszym Katalogu Trójmiejskich firm motoryzacyjnych również znajdziesz firmy zajmujące się naprawą skrzyń biegów:
Katalog Trójmiejskich firm motoryzacyjnych - Naprawa - Skrzynie biegów
