Chcąc kupić używany samochód liczymy na to, że uda nam się kupić porządny samochód za przyzwoitą kwotę, a zakupiony pojazd posłuży nam kilka lat.
Przy kupnie samochodu używanego narażeni jesteśmy na pewnego rodzaju ryzyko. Możemy kupić porządny samochód, który posłuży nam
wiele lat, lub możemy kupić przysłowiowego „ulepa”, z którym będziemy mieli dużo kłopotów i przysporzy nam dodatkowych wydatków.
Pośpiech przy kupnie samochodu jest złym doradcą, dla tego nie spieszmy się! Przeanalizujmy rynek,
zapoznajmy się z cenami i przebiegami interesujących nas samochodów z danego rocznika.
Nie wszystko jest złotem, co się ładnie świeci!
Warto oglądać samochód ze znajomym (najlepiej mechanikiem), który zimnym okiem spojrzy na interesujący nas samochód.
Nigdy nie wiadomo jaki samochód może wcisnąć nam nieuczciwy sprzedawca.
Aby zminimalizować ryzyko kupna bubla, trzeba poznać kilka zasad i podchodzić z dystansem do tzw. „okazji” takich jak np.:
- mały przebieg w kilkunastoletnim samochodzie;
- umyty silnik, który może sugerować, że sprzedający chce ukryć wycieki oleju;
- czysta komora silnika, która wygląda jakby samochód wyjechał prosto z salonu.
Autoryzowane serwisy nie podczas wykonywania przeglądu serwisowego nie myją silnika, a tym bardziej komory silnika i znajdującego się w niej osprzętu.
- bardzo niska cena samochodu w stosunku do średniej ceny rynkowej danego modelu z tego samego rocznika.
20-30% obniżka to sygnał alarmowy, że z samochodem jest coś nie tak.
- bardzo dobry stan lakieru w kilkuletnim samochodzie. Odpryski na masce silnika lub obicia lakieru na drzwiach i rantach,
to zjawisko normalne w samochodach używanych.
Przed kupnem używanego samochodu należy sprawdzić:
Stan techniczny pojazdu
Większość autoryzowanych serwisów oferuje odpłatnie usługę Sprawdzenie pojazdu przed kupnem.
Koszy takiej usługi rozpoczynają się od 200zł wzwyż, w zależności od marki. Czas takiego przeglądu z reguły zamyka się w około 2 godzinach.
Usługa taka najczęściej obejmuje:
- ogólne sprawdzenie stanu technicznego pojazdu (sprawdzenie: zawieszenia, układu kierowniczego, hamulców, ogumienia, podwozia, układu wydechowego, wycieków oleju, smarów i innych płynów);
- test komputerowy (odczyt zalogowanych błędów);
- pomiar grubości powłoki lakierowej;
Jest szansa, że mechanik ASO sprawdzi słabe punkty danego modelu z danej marki. Po takim przeglądzie otrzymujemy listę z uwagami mechanika. Bardzo często możemy również otrzymać kosztorys koniecznych napraw, co może dać nam argument do obniżenia ceny u sprzedającego.
W ASO mamy również szanse sprawdzić historię pojazdu (jeżeli taka jest dostępna, bo nie we wszystkich markach jest dostęp do historii pojazdu z innych ASO). Problemem może być uzyskanie historii w starszych pojazdach.
Oczywiście stan techniczny pojazdu możne również wykonać nieautoryzowany serwis, lub doświadczony mechanik, który dysponuje podnośnikiem lub kanałem.
Zanim zdecydujemy się na "Sprawdzenie pojazdu przed kupnem" u fachowca.
Czasami stan pojazdu którego kupnem jesteśmy zainteresowani jest tak kiepski, że nie warto umawiać się w serwisie lub u mechanika na dalsze sprawdzenie przed kupnem.
Wstępnie sami możemy zweryfikować stan pojazdu który chcemy kupić, i podjąć decyzję czy warto.
Co wstępnie możemy sami sprawdzić?:
Stan, kondycję silnika – przed uruchomieniem silnika sprawdzić poziom oleju, oraz płynu chłodzącego. Warto zwrócić uwagę jak silnik odpala (szczególnie na zimno). Jeżeli rozrusznik długo kręci, to nie najlepiej świadczy o jego kondycji, mogą być problemy z zapłonem, układem wtryskowym lub niskim stopniem sprężania. Następnie sprawdzamy kulturę pracy silnika. Silnik powinien pracować równo, stabilnie. Silnik oraz jego osprzęt nie powinien emitować nadmiernych hałasów. Należy również sprawdzić jak wyglądają spaliny. Kolor spalin bardzo dużo mówi o stanie technicznym silnika.
Silnik kopci - sprawdź o czym świadczy kolor spalin
Jeżeli auto dymi na niebiesko świadczy to świadczy o tym, że silnik spala olej silnikowy. Do komory spalania dostaje się olej. Przyczyn spalania oleju silnikowego może być kilka. Uszkodzone mogą być uszczelniacze trzonków zaworowych, ale nie tylko. Uszkodzenia mogą być bardziej poważne. Mogą być zużyte pierścienie tłokowe lub gładź cylindrowa. W silnikach turbodoładowanych olej silnikowy może dostawać do komory spalania przez zużytą turbosprężarkę. Naprawa może wiązać się z dużym nakładem finansowym.
Biały dym z rury wydechowej po uruchomieniu zimnego silnika jest zjawiskiem normalnym, szczególnie przy niskich temperaturach. Po rozgrzaniu silnika biały dym powinien zniknąć. Jeżeli z rury wydechowej po rozgrzaniu silnika wydobywa się biały dym, to świadczy o przedostawaniu się płynu chłodzącego do komory spalania, np. na skutek uszkodzonej uszczelki pod głowicą, pękniętej głowicy lub pękniętego bloku silnika. Naprawa również w tym przypadku może okazać się kosztowna, lub nieopłacalna.
Czarny dym z rury wydechowej w przypadku silnika Diesla oznacza problemy z układem wtryskowym
(uszkodzone wtryskiwacze lub pompa wtryskowa). W silniku benzynowym czarny dym oznacza najczęściej problemy z układem zapłonowym
(np. uszkodzona świeca zapłonowa, cewka zapłonowa, przewody zapłonowe lub układ sterowania silnika),
może być także problem z wtryskiwaczami paliwa. Często, ale nie zawsze, przy tego typu usterkach silnik trudno się uruchamia,
pracuje nierówno, przerywa lub nawet nie ma mocy. Naprawa również może okazać się kosztowna.
Jazda testowa
Poprośmy sprzedającego o możliwość wykonania jazdy testowej. Jeżeli się zgodzi, to super. Jeżeli się obawia, to poprośmy, aby sam nas przewiózł uwzględniając nasze wskazówki. Wyłącz radio. Jak masz możliwość rozpędź pojazd do 100-120 km/h - nasłuchuj, czy nie słychać buczenia, wycia i innych nietypowych odgłosów. Jeżeli usłyszysz buczenie/wycie nasilające się wraz ze wzrostem prędkości pojazdu, to sprawdź czy zmienia się intensywność podczas jazdy po łukach (na zakrętach). Jeżeli buczenie wycie zmienia intensywność podczas skrętów, to może świadczyć o uszkodzeniu któregoś z łożysk kół, jeżeli nie, to hałasować mogą opony lub uszkodzony może być inny podzespół, trzeba będzie poświecić trochę więcej czasu na weryfikację.
Podczas jazdy testowej możemy zweryfikować wiele podzespołów:
-silnik po wciśnięciu pedału gazu niezależnie od mocy i rodzaju powinien przyspieszać płynnie. Podczas jazdy ze stałą prędkością i gwałtownym wciśnięciu pedału gazu także powinien przyspieszać płynnie. Przy zmianie biegów nie powinno być szarpań. Podczas postoju na światłach obroty silnika powinny być równe.
- manualna skrzynia biegów i sprzęgło - włączenie pierwszego lub wstecznego biegu powinno odbywać się bez zgrzytów i bez nadmiernego wysiłku. Zmiana pozostałych biegów i redukcja biegów powinna odbywać się płynnie i bez wysiłku oraz bez zgrzytów. Posłuchajmy jak pracuje skrzynia biegów na poszczególnych biegach - nie powinno być nadmiernych hałasów (wycie, buczenie, itp.). Jeżeli jest inaczej, może być uszkodzona skrzynia biegów lub sprzęgło (wymaga dalszej weryfikacji);
-automatyczna skrzynia biegów - przy wybraniu D lub R nie powinno być odczuwalne nadmierne szarpnięcie. Podczas przyspieszania lub podczas zwalniania także nie powinniśmy odczuwać nadmiernego szarpania. Jeżeli jest inaczej może być problem ze skrzynią biegów, a jej naprawa może okazać się kosztowna.
-pojazdy z przednim napędem - przeguby i półosie napędowe Wykonajmy kilka prób ruszenia pojazdem na maksymalnie skręconych kołach, raz w lewą, a raz w prawą stronę. Jeżeli podczas ruszania na skręconych kołach usłyszymy hałasy terkotania, to prawdopodobnie uszkodzony jest co najmniej jeden z przegubów półosi napędowych;
-hamulce jeżeli podczas hamownia z większych prędkości pojawiają się drgania i wibracje to najprawdopodobniej tarcze hamulcowe mają nadmierne bicie. Trzeba będzie liczyć się z tym, że przynajmniej na jednej osi będą do wymiany tarcze hamulcowe, a w skrajnych przypadkach nawet piasty.
Jeżeli podczas hamowania słychać piski, lub szorowania także możemy się liczyć z koniecznością wymiany klocków lub tarcz hamulcowych.
-zawieszenie i układ kierowniczy - wykonajmy jazdę testową po nierównościach z niewielkimi prędkościami (15-30 km/h) jeżeli słyszymy stuki, gruchotanie to możemy być pewni, że są luzy w zawieszeniu lub w układzie kierowniczym. Jeżeli podczas jazdy na wprost pojazd ściąga w jedną stronę problemem mogą być luzy lub przestawiona geometria kół. Zwróćmy także uwagę jak jest ustawiona kierownica podczas jazdy na wprost. Jeżeli kierownica jest niewłaściwie ustawiona, to jest duże prawdopodobieństwo, że jest przestawiona geometria. Na postoju wykonajmy parę krótkich ruchów kierownicą w lewo i prawo - jeżeli słyszymy stuki na pewno jest luz w układzie kierowniczym. Jeżeli podczas jazdy próbnej samochód jest niestabilny, albo pojawiają się jakieś stuki
z zawieszenia to czekają nas dodatkowe wydatki. Niestety bez podnośnika nie jesteśmy w stanie dobrze sprawdzić stanu zawieszenia i
układu kierowniczego.
Stan zużycia opon
Stan opon (zużycie) – opony także mogą powiedzieć o stanie zawieszenia, układu kierowniczego, jak również o sposobie eksploatacji pojazdu. Jeżeli opony są nierównomiernie zużyte np., nadmiernie zużyte na zewnętrznej części bieżnika, świadczy to o złej zbieżności lub luzach w zawieszeniu lub agresywnej eksploatacji. Warto zapytać o dodatkowy komplet opon np. zimowych, i sprawdzić ich stan. Warto również sprawdzić daty na oponach - opony powyżej 5 lat nie są bezpieczne w eksploatacji, mimo ze przyzwoicie wyglądają. Najlepiej, aby wszystkie opony były takie same, a przynajmniej muszą być takie same na jednej osi. Wg przepisów opony na jednej osi muszą być takie same tzn. taki sam rozmiar, model i typ bieżnika.
Stan karoserii i lakieru
Stan karoserii i lakieru może wiele powiedzieć o stanie samochodu. Takie oględziny najlepiej dokonać, gdy interesujący nas samochód jest czysty i suchy. Drobne odpryski na masce, delikatne wgniecenia na drzwiach oraz delikatne rysy na karoserii a nawet delikatne obtarcia, to normalne zjawisko w kilkuletnim samochodzie. Oglądając nadwozie należy zwrócić uwagę głównie na miejsca narażone na korozję np. nadkola, progi, dolne partie drzwi itp. Warto także zwrócić uwagę na szczeliny i pasowania elementów nadwozia. Szczeliny powinny być równomierne, a elementy otwierane nie powinny obcierać się wzajemnie o siebie. Idealny stan lakieru oraz nadwozia w kilku letnim samochodzie jest podejrzane, tak samo jak różnice w odcieniu lakieru na poszczególnych elementach nadwozia sąsiadujących ze sobą, np. drzwi i błotnik lub drzwi. Należy również przyjrzeć się elementom wyposażenia, które są ciężkie do zdemontowania lub zabezpieczenia przed lakierowaniem, np. wiązki przewodów, śruby, elementy zawieszenia, uszczelki drzwi, ramki ozdobne i uszczelki szyb, itp. Na takich elementach nie powinno być śladów lakieru! Jeżeli mamy możliwość wykonać pomiary grubości powłoki lakierowej, warto to zrobić.
Jak wykonywać pomiar grubości lakieru?
Aby sprawdzić dokładnie grubość powłoki lakierowej należy dokonać pomiarów w kilku miejscach na danym elemencie. Szczególna uwagę należy zwrócić na elementy, które mogą być szpachlowane, np. ranty tylnych błotników, środkowe i dolne części drzwi, maska silnika, dach. Nominalna grubość lakieru zawiera się w zakresie 70-200 µm, ale to nie jest regułą. Ważne, aby grubość powłoki lakierowej na wszystkich elementach była zbliżona, a różnica nie powinna być większa niż 20-30 µm. Taki pomiar może nam dać informacje czy w samochodzie były wykonywane jakieś naprawy blacharsko-lakiernicze, chociaż nie daje 100% pewności. Ostatnio „specjaliści od napraw blacharsko-lakieniczych” mają sposoby na oszukanie czujników grubości lakieru, stosując specjalne szpachle i lakiery. Co gorsze, zdarzają się takie naprawy blacharskie, gdzie z 2 lub więcej samochodów zrobiony jest jeden! Łączenia elementów nadwozia są w takich miejscach, że ciężko je znaleźć, nawet oglądając samochód od spodu. Przykład na tej stronie: https://englishrussia.com/?p=2348
Po takich pseudo naprawach mamy piękny samochód z zewnątrz, nie mając świadomości jaka jest rzeczywistość. Takie samochody są zagrożeniem dla ich właścicieli i innych uczestników ruchu. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że taki samochód rozpadnie się przy przeciążeniach lub obciążeniu, a na pewno rozpadnie się przy wypadku.
Części opisane markerem
Jeżeli podczas oględzin zauważymy, że na niektórych częściach są napisy wykonane markerem opisujące model lub markę, to musimy być czujni. Fabryka tak nie oznacza części!
Tak opisane za pomocą markera części pochodzą z rynku wtórnego (szrot, giełda samochodowa lub nawet z kradzionego samochodu).
Jeżeli w komorze silnika znajdziemy wiele takich części, szczególnie plastikowych (osłony, obudowy, lub przewody)
może przypuszczać, że samochód jest po naprawie blacharskiej. Musimy zwiększyć naszą czujność.
Warto zapytać sprzedającego czemu zamontowane są takie części, i obserwować jego zachowanie podczas odpowiedzi.
Sprawdź, czy elementy wyposażenia działają prawidłowo
-Sprawdź działanie nawiewu - sprawdź czy wentylator działa na wszystkich biegach. W przypadku, gdy wentylator nawiewu nie działa na wszystkich biegach, a co gorsze działa tylko na ostatnim biegu, uszkodzona możne być instalacja lub opornik wentylatora nawiewu - ten nie uszkadza się bez powodu. Najczęściej opornik wentylatora nawiewu uszkadza się, gdy zaciera się/blokuje się silnik wentylatora. Jeżeli podczas pracy nawiewu słychać piski, to na 99% dobiegają one z silniczka wentylatora. Jazda z piszczącym wentylatorem może być irytująca/męcząca szczególnie na dłuższych trasach. Aby usunąć taką usterkę trzeba dostać się do wentylatora nawiewu celem próby przesmarowania go, ale najczęściej naprawa kończy się jego wyminą.
Warto również sprawdzić czy działa prawidłowo rozdział nawiewu (czy nic się nie zacina przy zmianie, czy po wybraniu kierunku nawiewu rzeczywiście nadmuch powietrza skierowany jest w tym kierunku. W przypadku nieprawidłowej pracy rozdziału nawiewu uszkodzone mogą być linki sterujące, silniczki (servomotory) lub cały mechanizm (tzw. mieszalnik).
-Sprawdź czy działa klimatyzacja - Jeżeli klimatyzacja nie działa, to należy złożyć, że koszt naprawy może być wysoki. Najczęściej sprzedający mówi, że wystarczy ją tylko napełnić - nie wierzmy w to! Jeżeli wystarczy tylko napełnić układ, to czemu nie zrobił tego sprzedający?
Odpowiedź jest prosta - Nie jest to kwestia napełnienia układu. Same koszty napełnienia układu klimatyzacji nie są zbyt wysokie, ale jeżeli układ jest nieszczelny, to koszty wyeliminowania nieszczelności mogą być wysokie i nieopłacalne dla sprzedającego. Równie dobrze mogą być inne przyczyny nie działania klimatyzacji. Układ klimatyzacji składa się z wielu podzespołów, które mogą ulec uszkodzeniu, a koszty naprawy mogą być wysokie - więcej informacji na temat usterek klimatyzacji możesz znaleźć tutaj:
Mało wydajna, nie działa klimatyzacja
-sprawdź działanie elektrycznych szyb, czy otwieranie i zamykanie działa poprawnie, czy podczas pracy podnośników nie pojawiają się niepożądane dźwięki. Jeżeli podnośniki nie działają to naprawa może okazać się kosztowana. Może być uszkodzona instalacja lub uszkodzony mechanizm. Jeżeli podczas pracy mechanizmu szyby pojawiają się piski, być możne wystarczy tylko przesmarować prowadnice lub mechanizm. Czasami nie ma takiej możliwości i trzeba wymienić cały mechanizm.
-sprawdź działanie czujników parkowania. W tym przypadku koszty naprawy mogą być różne- możne być uszkodzony któryś z czujników, instalacja elektryczna lub moduł.
-sprawdź działanie kamery cofania, innych kamer Bardzo często w wyposażeniu pojazdu jest kamera cofania, a w niektórych pojazdach możemy znaleźć kamery w lusterkach i w przednim zderzaku. W przypadku ich nie działania koszty naprawy mogą być naprawdę duże.
-sprawdź działanie zamków drzwi- bardzo często w kilkuletnich pojazdach uwarii ulegają zamki drzwi, ich siłowniki lub bardzo rzadko instalacja elektryczna.
Generalnie przy awarii zamka może pojawić się jeden z dwóch symptomów:
1 - mimo zamknięcia pojazdu za pomocą pilota pojazd jest otwarty - i można go otworzyć za pomocą zewnętrznej klamki.
2 - mimo otwarcia pojazdu za pomocą pilota nie można otworzyć drzwi za pomocą wewnętrznej lub zewnętrznej klamki.
Niezależnie z którym z powyższych symptomów awarii zamka mamy do czynienia, to w większości przypadków zamek jest do wymiany. Rzadko trafia się inna przyczyna.
Wygląd elementów wyposażenia
Tapicerka foteli, kierownica, gałka dźwigni zmiany biegów, przełączniki, nakładki na pedały. Jeżeli są duże wytarcia na kole kierownicy, gałce zmiany biegów lub przetarcia na tapicerce fotela lub obić drzwi to świadczy o dużym przebiegu i intensywnej eksploatacji. Uwaga, teraz w większości produkowanych samochodach obszycia skórzane wykonane są ze skóry ekologicznej (czyli jej imitacji). Niestety taka ekologiczna skóra szybciej się wyciera i pęka. Bywają przypadki, że w nowym samochodzie z przebiegiem 20-3000km kierownica lub gałka zmiany biegów jest wytarta jak w samochodzie z przebiegiem grubo ponad 150.000km
Hak holowniczy
Kupno używanego samochodu z hakiem holowniczym niesie zarówno obawy, jak i korzyści. Korzyści są takie, że oszczędzimy wydatków na hak, jego montaż i wizytę w stacji kontroli pojazdów. Jednak obawy są takie, że nie wiadomo jak często był używany hak, oraz co i jak było holowane. Istnieje ryzyko szybszego zużycia sprzęgła, zawieszenia, a nawet elementów nadwozia. Dużo może nam powiedzieć stan gałki haka holowniczego – jeżeli jest mocno wytarta oznacza, że hak był często używany. W Dowodzie Rejestracyjnym powinien znaleźć się wpis o tym, że samochód jest wyposażony w hak holowniczy.
Jeżeli po wykonaniu wstępnego sprawdzenia pojazdu nadal jesteśmy zainteresowani kupnem, to umówmy się z fachowcami, aby dokładnie sprawdzili stan pojazdu na stanowisku.